دسته: حسابداری بررسی تأثیر گزارشگری مالی تحت وب بر ویژگی‌های كیفی اطلاعات حسابداری در 141صفحه در قالب فایل ورد قابل ویرایش
قیمت فایل فقط 5,900 تومان
بررسی تأثیر گزارشگری مالی تحت وب بر ویژگی‌های كیفی اطلاعات حسابداری
امروزه دگرگونی های شگرفی در زمینه فن آوری اطلاعات[1] رخ داده و پیشرفتهای آن فراگیر شده است. به طوری كه روندهای دگرگونی را در زمینه های مختلف ایجاد كرده است. مهمترین ویژگی های آن سرعت زیاد در پردازش داده ها ، دقت بسیار زیاد ، سرعت بالای دسترسی به اطلاعات، به روز بودن، امكان مبادله الكترونیكی داده‌ها، كیفیت بالا، قیمت فوق‌العاده ارزان و رو به كاهش می باشد و از سویی گسترش حجم عملیات و پیچیده‌تر شدن امور پیش روی ما می باشد. با توجه به این عوامل دیگر نیازی به توجیه استفاده از فن آوری اطلاعات در دنیای امروز نخواهد بود و حسابداری نیز ناگزیر به كاربرد و استفاده از تمام یا برخی از روشهای نو در ارائه خدمات و وظایف خود می باشد. چرا كه به گفته گری ساندم[2]رئیس پیشین انجمن حسابداران آمریكا، نقش اطلاعات در جامعه اهمیت بیشتری پیدا كرده پس تهیه كنندگان اطلاعات به خصوص حسابداران باید تهیه كننده اطلاعات پیشرفته و باكیفیت باشند تا خدمات شان با قیمت های بالا خریدار داشته باشد، در غیر این صورت در آینده جایگاهی نخواهند داشت
شكی نیست كه فن آوری اطلاعات، جریان اطلاعات را بین شركتهای تهیه كننده اطلاعات و استفاده كنندگان اطلاعات تغییر داده است. از سالها قبل كلیه مراحل چرخه حسابداری بجز گزارشگری به صورت الكترونیكی انجام می شدند. با این وجود، رشد فزاینده فن آوری اطلاعات از قبیل پیدایش اینترنت و ابزارهای آن و استفاده از آنها در گزارشگری ،از سال 1997 مكانیزم جدیدی را ایجاد کرده اند و گزارشگری مالی را به سمت گزارشگری مالی به هنگام[3] سوق داده اند. بدین صورت كه با استفاده از [4]XBRL سامانه مالی یكپارچه شركت به صورت مستقیم به اینترنت وصل می شود. بنابراین استفاده كنندگان از اطلاعات حسابداری در هر نقطه از جهان می توانند به وب سایت شركت مراجعه كرده و هر لحظه صورتهای مالی را با آخرین تغییرات مشاهده و تجزیه و تحلیل كنند، حتی با استفاده از نرم افزارهای هوشمند[5] [6]ERP، [7]HTML، [8]XML، [9]XBRL و ... استفاده كنندگان می‌توانند نسخه خود را برای گزارش دلخواه دستكاری نمایند. به این ترتیب، نیازی به چاپ و توزیع صورتهای مالی آن هم تنها در پایان سال مالی و میان دوره‌ای نخواهد بود.(WWW. BILAN.IR) این نوع گزارشگری مالی كه در آن اطلاعات از طریق اینترنت در همه حال در دسترس خواهد بود گزارشگری مالی به هنگام می گویند.
در دو دهه اخیر پایانی قرن بیستم سه نوآوری مهم یعنی دورنگار، ، تلفن همراه و اینترنت، نشان داده است كه چگونه گسترش ارتباطات می تواند در ایجاد بازار تولیدات تأثیر داشته باشد. و شیوه های كار و زندگی مردم را تغییر دهد. پیشرفت فن آوری ارتباطات از راه كاهش هزینه خدمات، بهبود توان شبكه های ارتباطی، خصوصی كردن و تجارتی كردن بخش ارتباطات عرضه و تولید ارتباطات و خدمات جهانی را افزایش داده است.
تشكیلات شبكه ارتباطات جهانی به خوبی در رشد اینترنت و وب سایت های جهانی به عنوان زیر ساخت های اطلاعات بین المللی ، قابل مشاهده است. اینترنت هرچند 22 سال اخیر به اشكال مختلف موجود بوده است. اما در سالهای اخیر بسیار عمومی و بیش از سه و نیم میلیون سایت هم اكنون به استفاده كنندگان در دنیا خدمات ارائه می دهند. وب سایت‌ها منبع عمده انواع اطلاعات هستند كه در انتقال اطلاعات كتابخانه ها ، روزنامه‌ها، كاتالوگ ها، فروشگاه‌ها و بروشورهای اطلاعات تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند
حسابداری زبان یك واحد تجاری است. چیزی كه بدون آن واحدهای تجاری نمی‌توانند وجود داشته باشند. واحدهای تجاری می توانند بدون داشتن دفاتر اداری، تنخواه و گاهی اوقات حتی بدون وجود كارمندان به فعالیت خود ادامه دهند لیكن بدون وجود یك سامانه حسابداری نمی‌توانند به تداوم خود ادامه دهند. واحدهای تجاری به دنبال كسب سود هستند و برای موفقیت در فرآیند كسب سود مجبور هستند که یك سامانه حسابداری كامل داشته باشند. باید سامانه ای وجود داشته باشد كه بتواند قابلیت بهتری داشته باشد و نسبت به مانده راه‌حلهای موجود ایمن تر و راحت‌تر باشد.
فن آوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) [10] آن چنان همه چیز را در دنیای معاصر تحت‌الشعاع قرار داده است كه بدون تردید می توان همان عبارتی را كه روزگاری درباره نفت گفته می شد درباره آن به زبان آورد: این كه در هرچیز كه پیرامون ما وجود دارد ردپایی از اطلاعات و فن آوری در آن دیده می شود. سازمانها و شركتها در عصر فن آوری پیشرو اطلاعات و ارتباطات چهره متفاوتی یافته اند و شاید بیشترین تأثیر را از این دگرگونی ها پذیرفته اند. این موج تازه، نه تنها نظام های اطلاعاتی سازمانها را تحت تأثیر قرار داده و دگرگون ساخته بلكه بر چگونگی انجام فعالیتها و حتی تقدم و تأخر فرآیند های انجام كار نیز آثار شگرفی داشته است. حسابداران بیش از همه مترصد پیامدهای دگرگونی دنیای ICT هستند زیرا چگونگی این دگرگونی ها مستقیماً با نحوه انجام وظایف روزمره‌شان و بهبود فرآیندهای انجام این امور مرتبط است.
روند پر شتاب دگرگونی های صورت گرفته در حوزه فن آوری اطلاعات و ارتباطات و به ویژه اینترنت در حوزه حسابداری، منجر به یك روش نوین و انقلابی برای گزارشگری مالی شده است. با توجه به اهمیت این نوع گزارشگری كه می تواند تأثیر بسزایی بر تصمیم گیری استفاده كنندگان از اطلاعات مالی داشته باشد. چند پرسش در این ارتباط مطرح می شود:
- آیا گزارشگری مالی تحت وب می تواند ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری را برای تصمیمگیری تحت تأثیر قرار دهد؟
- آیا گزارشگری مالی تحت وب می تواند باعث ارتقاء ویژگی کیفی مربوط بودن اطلاعات حسابداری شود؟
- آیا گزارشگری مالی تحت وب باعث کاهش ویژگی کیفی قابلیت اعتماد اطلاعات حسابداری می شود؟
- آیا گزارشگر ی مالی تحت وب می تواند باعث ارتقاء ویژگی کیفی در دسترس بودن اطلاعات حسابداری می شود؟
- آیا مدیران شرکتهای ایران با فرهنگ گزارشگری مالی تحت وب آشنا و آگاه می باشند؟
دگرگونی های پی در پی سه دهه اخیر در پهنه های گوناگون سیاسی و اقتصادی اگرچه بی‌سابقه و تكان دهنده بوده و بسیاری از معادلات موجود را در جهان بر هم زده است اما نمی توان آن را با دگرگونی ها و پیشرفتهای گسترده و باور نكردنی فن آوری های مختلف و بیش از همه فن آوری های اطلاعات و ارتباطات مقایسه كرد. دگرگونی های ICT نه تنها در ارتباط با نظام‌های اطلاعاتی درون سازمانی تغییرات زیادی را سبب شده ،بلکه منجر به پیامدهای مهمی در چگونگی روابط اقتصادی، شیوه‌های كسب و كار و مبادلات میان شركتها نیز شده است. آنچه امروز به عنوان تجارت الكترونیك یا كسب و كار الكترونیك در عرصه فعالیتهای اقتصادی پدید آمده بیش از هر چیز محصول دگرگونی ها و پیشرفتهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات است آثار اقتصادی این فضای جدید كسب و كار موجب به هم خوردن نسبت های رایج در توزیع سهم فعالیتها از مجموعه عملكرد اقتصادی شده است. مهم‌تر از آن، كسب و كار و تجارت الكترونیك بر نوع اطلاع رسانی و حتی نوع نیازهای اطلاعاتی افراد ذینفع در ارتباط با سازمانها و شركتهای گوناگون نیز آثار بسیاری بر جای نهاده است.
توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات، زندگی بشر امروز و عملیات سازمانها را همراه با هم تحت تأثیر قرار داده است، اما در سازمانهای امروز شاید كمتر فعالیتی به اندازه كاری كه حسابداران و سامانه های اطلاعاتی حسابداری انجام می دهند از آثار و تبعات این جهش‌های علمی و فنی تأثیر پذیرفته باشد. تمام فعالیت حسابداران با داده ها و اطلاعات عجین است و نمی توان اثرگذاری شگرف دگرگونی های ICT بر این فعالیتها را نادیده گرفت
روند پرشتاب دگرگونی های صورت گرفته در حوزه فن آوری اطلاعات و ارتباطات به ویژه اینترنت، كلیه ابعاد جوامع بشری را تحت تأثیر قرار داده به گونه ای كه برای مثال در حوزه‌ی حسابداری؛ منجر به معرفی یك روش نوین و انقلابی برای گزارشگری مالی شده است. این روش نوین گزارشگری مالی در عصر جدید را گزارشگری مالی تحت وب گویند.
هدف پژوهش ارزیابی تأثیر گزارشگری مالی تحت وب بر ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری و همچنین بررسی میزان آشنایی مدیران شرکتهای ایران با فرهنگ گزارشگری مالی تحت وب می باشد.نیاز روزافزون استفاده کنندگان اطلاعات مالی به اطلاعات مالی به موقع و قابل اعتماد و نیز حرکت به سوی گزارشگری الکترونیکی با استفاده از پیشرفتهای فن آوری اطلاعات است که گزارشگری مالی تحت وب نمونه بارز آن می باشد و نیز بسط پژوهش در رابطه با گزارشگری مالی تحت وب و ارزیابی اثرات گزارشگری مالی تحت وب بر هر یک از ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری و نشان دادن آثارآن به موقعیت های مطلوب در محیط های تجاری بعنوان نقطه آغازی برای پذیرش گزارشگری مالی تحت وب می باشد.
براساس هدف؛ پژوهشهای علمی را می توان به دو گروه بنیادی و کاربردی تقسیم کرد. در تقسیم بندی بالا، پژوهش حاضر در گروه پژوهشهای کاربردی قرار می گیرد. پژوهشهای کاربردی پژوهشهایی هستند که با استفاده از زمینه و بستر شناختی و معلوماتی که توسط پژوهشهای بنیادی فراهم شده اند؛ برای رفع نیازمندی های بشر مورد استفاده قرار می گیرند.
فرضیات این پژوهش عبارتند از:
فرضیه اصلی اول: گزارشگری مالی تحت وب ویژگی های كیفی اطلاعات را برای تصمیم گیری تحت تأثیر قرار می دهد.
فرضیه فرعی 1: گزارشگری مالی تحت وب ویژگی كیفی مربوط بودن اطلاعات حسابداری را در تصمیم گیری افزایش می دهد.
فرضیه فرعی 2: گزارشگری مالی تحت وب از ویژگی كیفی قابلیت اعتماداطلاعات حسابداری در تصمیم گیری می كاهد .
فرضیه فرعی 3: گزارشگری مالی تحت وب ویژگی كیفی در دسترس بودن اطلاعات حسابداری را در تصمیم گیری افزایش می دهد.
فرضیه اصلی دوم: مدیران شركتها با فرهنگ گزارشگری مالی تحت وب آشنا و آگاه می‌باشند.
پژوهش حاضر به روش قیاسی – استقرایی انجام شده است به این معنی که از روش قیاسی به مطالعات چارچوب نظری و پیشینه پژوهش از راه مطالعات کتابخانه ای ، مقالات ، اینترنت و برای قبول یا رد آزمون فرضیات از راه استقرایی به جمع آوری اطلاعات پرداخته می شود این پژوهش نیز به صورت پیمایشی و میدانی انجام می گیرد و از نوع کاربردی است .
جمع آوری اطلاعات برای تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیات با استفاده از پرسشنامه صورت می گیرد .
ابزار اندازه گیری بر اساس پرسشنامه با مقیاس طیف لیکرت 5 گزینه ای استفاده شده است با توجه به اینکه در این مقیاس اندازه گیری پاسخها به صورت کیفی بوده (خیلی زیاد ، زیاد ، متوسط ، کم و خیلی کم) بنابراین برای تبدیل آنها به پاسخهای کمی برای هر کدام از گزینه ها اوزان (5-1) انتساب داده شده است .
قلمرو موضوعی: گزارشگری برون سازمانی، گزارشگری مالی تحت وب و زبان توسعه پذیر گزارشگری مالی(XBRL).
قلمرو زمانی : قلمرو زمانی این پژوهش مربوط به سال 1386 می باشد.
قلمرو مكانی: از آنجا كه شركت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از لحاظ استفاده از سامانه های اطلاعاتی حسابداری، نسبت به شركتها و موسسات خارج از بورس دارای برتری نسبی هستند و با توجه به اینكه دسترسی به اطلاعات این شركتها نسبت به سایر شركتها با سهولت بیشتری صورت می گیرد، بنابراین جامعه آماری پژوهش شركتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.
در این پژوهش ، عوامل محدود کننده ای وجود داشته است که اهم آن عبارتند از:
1- در قلمرو مکانی و در کشور جمهوری اسلامی ایران از گزارشگری مالی تحت وب در عمل بسیار کم استفاده می شود .
2- جدید بودن موضوع در گردهمایی های عمومی کشور .
3- محدودیت های ذاتی پرسشنامه.
سامانه (System): مجموعه ای از عوامل وابسته و پیوسته را كه نظام ارتباطی مشخص دارند و برای رسیدن به اهدافی مشترك در تعاملند.
اینترنت (Internet): یك سامانه ارتباطی و اطلاعاتی همه منظوره بین المللی.
مرورگر (Browser): برنامه ای كه برای بازبینی و دیدن سایت ها در صفحات گسترده جهانی (اینترنت) استفاده می شود
پیوند ابر متنی (Hyperlink): برقراری پیوند فیزیكی بین بخشی از یك متن با بخش دیگری از همان متن یا متن، تصویر یا هر پرونده دیگر را پیوند ابر متنی می نامند . زبان علامت گذاری فوق متن (HTML): برای نمایش داده بر روی صفحات اینترنتی طراحی شده و بر چگونگی نمایش تمركز دارد.
زبان علامت گذاری گسترش پذیر (XML): برای توصیف داده طراحی شده است و بر آنچه از نوع داده است تمركز دارد. این زبان در واقع نوع پیشرفته HTML است و مزیت آن بر HTML این است كه این زبان گسترش پذیر است. گسترش پذیر بودن به این معنی است كه در تاریخ های بعدی می توان اطلاعات جدیدی را به آن افزود.
زبان توسعه پذیر گزارشگری مالی (XBRL): یك زبان گزارشگری مبتنی بر XML است كه برای گزارشگری اطلاعات مالی استفاده می شود.
فصل اول: کلیات پژوهش
شامل بیان مسأله و علل برگزیدن موضوع پژوهش، اهمیت و ضرورت پژوهش، هدف پژوهش، نوع طرح پژوهش فرضیه های پژوهش، روش پژوهش، روش های گردآوری اطلاعات، محدودیت های پژوهش، قلمرو پژوهش و واژگان تخصصی پژوهش می باشد.
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
شامل چهار گفتار با عناوین حسابداری و گزارشگری مالی برون سازمانی، گزارشگری مالی تحت وب، زبان توسعه پذیر گزارشگری مالی (XBRL) و پیشینه پژوهش می باشد.
فصل سوم: روش شناسی پژوهش
این فصل شامل معرفی جامعه آماری پژوهش، نمونه و روش نمونه گیری، تعیین ابزار اندازه گیری اطلاعات، تعیین روایی و پایایی پرسشنامه و آماره آزمون می باشد.
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
شامل اطلاعات جمعیت شناسی و آزمون فرض های آماری می باشد.
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها
شامل نتیجه گیری براساس فرضیه های آماری و پیشنهادهای كاربردی در راستای پژوهش و پیشنهاد برای پژوهشهای آتی می باشد.
فصل دوم
چارچوب نظری و
پیشینه پژوهش
گفتار اول : حسابداری و گزارشگری مالی برون سازمانی
در گفتار اول از این فصل به حسابداری و گزارشگری مالی برون سازمانی پرداخته می شود. برای این امر ابتدا حسابداری و پیرامون آن و هدف های صورتهای مالی و حسابداری تبیین می گردد و سپس انواع گزارشهای حسابداری و استفاده کنندگان از این گزارشها مورد بررسی قرار می گیرد و در نهایت به بررسی ویژگی های كیفی اطلاعات حسابداری پرداخته می شود.
اگرچه درباره حسابداری تعاریف متفاوت و عقاید گوناگون وجود دارد، اما آنچه كه در مجموع تعریفی فراگیر و مسلط به نظر می رسد و با كاركرد كنونی حسابداری نزدیکی بیشتری دارد، تعریفی است كه وظیفه ارائه اطلاعات و ترجیحاً اطلاعات مالی را بر دوش حسابداری می گذارد. بنابراین می توان حسابداری را به عنوان دانشی تعریف كرد كه هدف آن ارائه اطلاعات، اساساً اطلاعات مالی، درباره یك واحد اقتصادی و اجزای آن به استفاده كنندگان برون سازمان و درون سازمانی برای تسهیل تصمیم گیریهای اقتصادی و پاسخگویی است.
در تعریف دیگر می توان گفت كه حسابداری دانشی توصیفی تحلیلی است كه معاملات و رویدادهای دارای اثر مالی بر واحدهای اقتصادی را توصیف و تحلیل می‌كند. تئوری حسابداری را می توان به عنوان گروهی از دلایل منطقی كه به صورت اصول جامع، كلی و مرتبط ارائه می شوند، تعریف كرد. این اصول رهنمودها و معیارهائی را برای ارزیابی عملیات حسابداری فراهم می آورد و به عنوان راهنما در تدوین اصول و روشهای جدید بكار گرفته می شود. تئوری حسابداری و اصول و استانداردهای منتج از آن ضوابط حاكم بر سامانه حسابداری می باشند.
بكارگیری دانش حسابداری در عمل، سامانه حسابداری واحدهای مختلف را پدید می آورد. هر سامانه حسابداری سه عملكرد اطلاعاتی، كنترلی و خدماتی دارد. مهمترین عملكرد سامانه حسابداری، یا عملكرد مسلط آن اطلاعاتی است. به این دلیل حسابداری اساساً سامانه اطلاعاتی محسوب می شود.
سامانه حسابداری، اطلاعات مالی مبتنی بر اسناد و مدارك اولیه را به عنوان داده یا ورودی می پذیرد، پردازش می كند و در نهایت به شكل گزارشهای مختلف ارائه می نماید كه خروجی یا ستانده سامانه محسوب می شوند. به بیانی دیگر، سامانه حسابداری، انبوه معاملات و آثار مالی رویدادهای موثر بر واحدها را شناسائی و بر اساس روشهای منطقی و مدون اندازه گیری، طبقه بندی، تجمیع و تلخیص می كند و به صورت گزارشهایی مختصر و مفید و در عین حال مرتبط در می آورد و با ارائه صحیح و مفهوم این اطلاعات وضعیت مالی و نتایج عملیات واحدهای اقتصادی را نشان می دهد. گزارشهائی كه حسابداری به عنوان سامانه اطلاعاتی فراهم می آورد، مدیریت را به اداره كارآمد و اثربخش واحدهای اقتصادی قادر می سازد؛ و اشخاص ذیحق و ذیعلاقه به واحدهای اقتصادی را در اتخاذ تصمیمات آگاهانه یاری می دهد.
دومین عملكرد سامانه حسابداری كه بر عملكرد اطلاعاتی آن اتکا دارد، كنترل است. حسابداری به عنوان بازوی اجرایی، مدیریت را در اداره امور و هدایت عملیات و حفاظت دارایی های واحد یاری می نماید. در نتیجه حسابداری، سامانه كنترل نیز محسوب می‌شود.
سومین عملكرد سامانه حسابداری ارائه خدمت به شاغلین در واحد اقتصادی و دیگر اشخاص و موسساتی است كه با واحد دادوستد یا مناسبات تجاری دارند. این جنبه از عملكرد سامانه حسابداری به ایجاد نظم و اطمینان در دریافتها و پرداختها و روابط تجاری واحد با اشخاص دیگر منتج می شود. بدین ترتیب، حسابداری به عنوان فعالیتی خدماتی نیز شمرده شده است.
طبق مفاهیم نظری گزارشگری مالی هدف صورتهای مالی عبارتند از ارایه اطلاعاتی تلخیص و طبقه بندی شده درباره وضعیت مالی، عملكرد مالی و انعطاف پذیری مالی واحد تجاری كه برای طیفی گسترده از استفاده كنندگان صورتهای مالی در اتخاذ تصمیمات اقتصادی مفید واقع گردد.
صورتهای مالی همچنین وظیفه مباشرت مدیریت یا حسابرسی آنها را در قبال منابعی كه در اختیارشان قرار گرفته است منعكس می كند. استفاده كنندگان صورتهای مالی، برای اتخاذ تصمیمات اقتصادی غالباً خواهان ارزیابی وظیفه مباشرت یا حسابدهی مدیریت می‌باشند. تصمیمات اقتصادی مزبور به عنوان نمونه شامل مواردی از قبیل فروش یا حفظ سرمایه گذاری در واحد تجاری و انتخاب مجدد یا جایگزینی مدیران می باشد.
از آنجا كه صورتهای مالی عمدتاً بیانگر اثرات مالی رویدادهای گذشته است و لزوماً در برگیرنده اطلاعات غیر مالی نیست، تمام اطلاعات مورد لزوم استفاده كنندگان را برای تصمیمات اقتصادی فراهم نمی آورد. با این حال، صورتهای مالی نیازهای اطلاعاتی مشترك اغلب استفاده كنندگان را رفع می كند.
اطلاعات ارایه شده در صورتهای مالی مشمول محدودیت های مختلف دیگری نیز هست. اطلاعات مالی تحت تأثیر ابهامات موجود قرار می گیرد. زیرا دربرگیرنده برآوردها بوده و اثر معاملات بین دوره های مالی مشخص تخصیص یافته است. اطلاعاتی را كه نمی‌توان برحسب واحد پول بیان كرد در متن صورتهای مالی قابل انعكاس نمی باشد. بعلاوه، اطلاعات مندرج در صورتهای مالی عمدتاً تاریخی است، زیرا مرتبط با وضعیت مالی در یك تاریخ معین و عملكرد مالی و انعطاف پذیری مالی برای یك دوره گذشته است.
برای تحقق هدف های حسابداری و گزارشگری مالی باید اطلاعات بسیار متنوعی درباره واحدهای تجاری فراهم آید كه این نیز مستلزم تهیه و ارایه چندین صورت‌مالی است. به بیان دیگر، هدف های گزارشگری مالی ایجاب می كند كه مجموعه كاملی از چندین صورت‌مالی مجزا و در عین حال مرتبط با یكدیگر، ارائه شود. هر یك از صورتهای مالی اساسی به طور جداگانه و همچنین صورتهای مالی اساسی در مجموع ،در تحقق اهداف گزارشگری مالی نقش دارند. علاوه بر این، نقش اجزای متشكله هر یك از صورتهای مالی اساسی را در تأمین هدفهای مزبور نباید نادیده گرفت.
هر یك از صورتهای مالی اطلاعات خاص و متفاوتی را ارایه می كند و مجموعه این اطلاعات گوناگون را نمی توان در صورتهای كمتری تركیب و به گونه ای ارایه كرد كه به پیچیدگی اطلاعات ارایه شده منجر نشود.
[11]FASB در بیانیه شماره یك خود چنین می گوید:
اهداف اولیه حسابداری، گزارشگری صورتهای مالی موسسات بازرگانی است. گزارشهای مالی باید اطلاعاتی را تهیه و فراهم نماید كه مناسب و مورد نیاز سرمایه گذاران، بستانكاران و سایر استفاده كنندگان كه سرمایه گذاری منطقی نموده‌اند و یا برای سایر تصمیمات مشابه مفید باشد.
همچنین [12] APB در مورد اهداف اولیه حسابداری چنین می گوید:
حسابداری وظیفه دارد كه برای استفاده كنندگان خود اطلاعات لازم را تهیه نماید و همانطور كه شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه نیز تغییر می كند و دانش و تكنولوژی جدید پدیدار می گردد، نیاز استفاده كنندگان به اطلاعات فزونی می یابد و حسابداران باید همیشه به روز باشند تا بتوانند نیازهای استفاده كنندگان خود را بهبود بخشند. زیرا اگر اطلاعات آنها نقصان داشته باشد، سرمایه گذاران منبع دیگری را جستجو خواهند كرد.
این اهداف در اصطلاح سه بخش دارد كه ما آنها را بشرح زیر طبقه بندی می كنیم:
1-اطلاعات برای تصمیم گیرندگان: تفكر و اندیشه اینكه اطلاعات و داده های حسابداری برای تصمیم گیری یا برای اهداف ارزیابی یك واحد اقتصادی خاص در ابعاد وسیع می تواند مفید باشد مورد پذیرش همگان قرار گرفته است. اطلاعات حسابداری برای پیشكاری یا وكیل خرجی به تصمیم گیری و ارزیابی واحدهای اقتصادی تبدیل شده است.
FASB اظهار داشته كه سرمایه گذاران اطلاعاتی نیاز دارند كه بتواند انتظارات منطقی آنها را برآورده نماید و بسیاری از آنها بطور قوی اطلاعات را با ارزش جاری طلب می‌كنند و اگر چنین نشود استفاده كنندگان ترجیح می دهند كه اطلاعات واقعی را بر اساس رویدادهای آینده شركت بدست آورند اما این رویدادها و ارزشهای آینده تنها می‌تواند حدسی باشد زیرا هنوز اتفاق نیفتاده است و نمی توانند هدف باشند و مبنایی برای تصمیم گیری استفاده كنندگان قرار گیرند از این رو حسابداری بر مبنای ارزش جاری برای بسیاری از حسابداران و سایر استفاده كنندگان اطلاعات برای تصمیم گیری می تواند مربوط و مفید باشد، به هر حال میثاق حسابداری همچنان بر مبنای بهای تمام شده تاریخی در تصمیم گیریها مورد استفاده قرار می گیرد.
2- جامعه بعنوان استفاده كنندگان اطلاعات : هر دو كمیته FASB , APB جامعه را بعنوان یك استفاده كننده صرف و خاص فراموش كرده اند. جامعه بیشتر از یك گروه یا استعدادها، سرمایه گذاران و بستانكاران باید مورد توجه قرار گیرد. FASB از توده مردم ذكری به میان نیاورده اما در اصطلاح تنها آنهایی هستند كه تصمیمات اقتصادی خود را بر پایه روابطشان و یا علم و آگاهی ای كه از شركتهای تجاری دارند، اتخاذ می كنند.
3- اطلاعات مربوط و مفید: اطلاعات مفید در بیانیه FASB دو مشخصه اصلی دارد: مربوط بودن، قابل اعتماد بودن.
اطلاعاتی مربوط است كه بتواند تفاوتی و یا تغییری در تصمیم استفاده كنندگان ایجاد نماید اطلاعاتی قابل اعتماد است كه اگر عرضه شد مفهومی برای عرضه شدن خود داشته باشد.
APB اشاره به اهداف كیفی دارد و اشاره به این طرز تفكر دارد كه اهداف اولیه حسابداری باید با اهداف مطلوب جامعه مربوط باشد. قابل اعتماد بودن، واقعی بودن و منصفانه بودن را بعنوان اهداف میتوان بیان نمود.
محصول پردازش اطلاعات مالی توسط هر سامانه حسابداری گزارشهای متعدد و متنوعی است كه گزارشهای حسابداری نامیده می شود. گزارشهای حسابداری را میتوان در دو گروه متمایززیر طبقهبندی كرد.
به مجموعه گزارشهایی كه توسط هر سامانه حسابداری در طول دوره مالی با هدف انجام خدمات مالی و ارائه اطلاعات تفصیلی تهیه می شود، گزارش های درون سازمانی می‌گویند. منظور از تهیه و ارائه این گونه گزارشها عمدتاً رفع نیازهای اطلاعاتی مدیریت واحدهای اقتصادی در برنامه ریزی و كنترل است. اما برخی از آنها علاوه بر كمك به مدیریت، اطلاعاتی را به اشخاصی كه با واحد اقتصادی دادوستد یا ارتباط مستمر دارند، ارائه می‌دهد.
ویژگی اصلی گزارشهای درون سازمانی در این است كه معمولاً به طور مستمر و به شكل تفصیلی و در فواصل زمانی كوتاه و حتی گاه روزانه تهیه می شود.
به گزارشهایی كه توسط سامانه حسابداری در پایان سال مالی یا مقاطع دیگری از زمان در برای ارائه اطلاعات به طیف وسیعی از اشخاص ذیحق، ذینفع و ذیعلاقه به یك واحد اقتصادی تهیه
میگردد، گزارش برون سازمانی گفته می شود. صورتهای مالی كه محصول نهائی پردازش اطلاعات مالی توسط سامانه حسابداری است اصلی ترین بخش گزارشهای برون سازمانی است. ویژگی اصلی گزارشهای برون سازمانی در این است كه مجموع اطلاعات مالی مربوط به یك واحد اقتصادی را به شكل خلاصه و طبقه بندی شده همراه با توضیحات و تفاسیر لازم به طور یكجا ارائه می كند.
بنابراین ، سامانه حسابداری از لحاظ گزارشگری غالباً دو جنبه متمایز دارد، یكی جنبه تأمین نیازهای اطلاعاتی درون سازمانی و دیگری جنبه تأمین نیازهای اطلاعاتی برون سازمانی. این پژوهش منحصراً به جنبه برون سازمانی گزارشگری كه اصطلاحاً گزارشگری مالی نامیده می شود تأكید دارد.
صورتهای مالی مجموعه ای از صورتهای مجزا و در عین حال مرتبط با یكدیگر است كه اساساً وضعیت مالی و نتایج عملیات یك واحد اقتصادی را نشان می دهد. گزارشهای مالی كه بخش محوری آن را صورتهای مالی تشكیل می دهد، محصول گزارشگری مالی و عمده‌ترین وسیله انتقال اطلاعات به خارج از واحد اقتصادی است. اما گزارشگری مالی منحصر به تهیه و ارائه صورتهای مالی نیست بلكه سایر طرق ارائه و تفسیر اطلاعات را كه به طور مستقیم یا غیرمستقیم با اطلاعات مالی حاصل از پردازش اطلاعات توسط سامانه حسابداری ارتباط دارد در بر می گیرد. در گزارشهای مالی، اطلاعاتی كه بنابر الزامات قانونی یا عرف، افشای آنها ضروری است و یا اطلاعاتی كه مدیریت یك واحد اقتصادی آگاهی از آن را برای اشخاص ذیحق، ذینفع و ذیعلاقه به امور آن واحد لازم میداند، ارائه می‌شود. هر گزارشگری كه مشتمل بر صورتهای مالی باشد یا بخش عمده آن را صورتهای مالی تشكیل دهد یا متكی و منضم به صورتهای مالی باشد، گزارش مالی محسوب می‌شود.
2-1-7 انواع گزارش های مالی
انواع گزارشهای مالی به شرح زیر است:
گزارش مالی سالانه: گزارش سالانه كه توسط هیأت مدیره شركتهای سهامی به مجمع عمومی صاحبان سهام یا توسط مدیریت شركتهای غیر سهامی و سایر موسسات به صاحبان سرمایه شركت یا اركان تصمیم گیرنده موسسه ارائه می شود و سایر اشخاص ذینفع و ذیعلاقه نیز قاعدتاً باید به آن دسترسی داشته باشند، مهمترین نوع گزارش مالی است. گزارش سالانه علاوه بر صورتهای مالی ، یادداشتهای توصیفی ،جداول تفصیلی و صورتهای مكمل، شامل اطلاعات دیگری است كه از پردازش سامانه حسابداری بدست نیامده است یا اساساً جنبه غیر مالی دارد؛ اما ارائه آن بنا بر احكام قانونی یا عرف تجاری لازم است یا مدیریت قصد افشای آنها را دارد یا قابلیت استفاده و اعتبار صورتهای مالی را افزایش می‌دهد.
بدین ترتیب ، گزارش هیأت مدیره یا مدیران و گزارش بازرسان و حسابرسان، در صورت وجود الزام قانونی، از جمله اجزای تشكیل دهنده گزارشهای سالانه محسوب می‌شوند.
گزارشهای مالی خاص: هر واحد اقتصادی بنابر الزامات قانونی یا قراردادی و یا در برای رفع نیازهای اطلاعاتی اشخاص یا مراجع معینی ممكن است گزارشهای خاصی را نیز تهیه و ارائه كند. این قبیل گزارشها مشروط بر اینكه متكی بر صورتهای مالی باشند یا در قالب اطلاعات مالی منعكس در صورتهای مالی تهیه و ارائه شوند، گزارش مالی خاص محسوب می‌گردند.
نمونه هایی از گزارشهای مالی خاص به شرح زیر است:
-گزارش مالی كه به بورس اوراق بهادار ارائه می شود.
-گزارش مالی كه به منظور دریافت وام و اعتبار یا تسهیلات مالی به بانكها و سایر موسسات مالی و اعتباری ارائه می شود.
-گزارش مالی كه به مراجع قانونی و سازمانهای دولتی هدایت كننده اقتصاد جامعه ارائه می شود.
-پیشنهاد افزایش سرمایه در شركتهای سهامی.
-اظهارنامه مالیاتی شركتها و سایر اشخاص حقوقی و حقیقی كه متكی و منضم به صورتهای مالی می باشد.
اشخاص و مراجع مختلفی با حقوق ، منافع و علایق گوناگون و گاه متضاد، برای قضاوت و تصمیم گیری درباره امور و وضعیت واحدهای انتفاعی، به اطلاعات مالی نیاز دارند. به منظور تأمین این نیازها، واحدهای انتفاعی مختلف بر حسب شرائط و اوضاع و احوال اقتصادی- اجتماعی، طبق الزامات قانونی، عرف جاری، قراردادهای دو یا چند جانبه و یا تصمیمات اداره كنندگان آنها، گزارشهای مالی گوناگونی را كه اساساً جنبه استفاده‌های برون سازمانی دارد، تهیه و ارائه می كنند. این گونه گزارشها، مهمترین منبع تأمین اطلاعات مالی برای اشخاص و مراجع ذیحق، ذینفع و ذیعلاقه به واحدهای انتفاعی است.
از آنجا كه صورتهای مالی عمده ترین وسیله انتقال اطلاعات مالی به خارج از واحدهای انتفاعی و محور اصلی و عامل مشترك در كلیه گزارشهای مالی است، انتظار می‌رود كه اطلاعات مالی منعكس در آن بتواند وضعیت مالی و نتایج عملیات واحدهای انتفاعی را به گونه ای ارائه كند كه نیازهای اطلاعاتی طیف وسیعی از اشخاص و مراجع ذیحق، ذینفع و ذیعلاقه به واحدهای انتفاعی هرچه بیشتر و بهتر برآورده شود. كلیه اشخاص و مراجع ذیحق، ذینفع و ذیعلاقه كه اختیار دسترسی به صورتهای مالی واحدهای انتفاعی را دارند و انتظار می رود كه در مورد اطلاعات مالی گزارش شده قضاوت یا بر مبنای آن اطلاعات تصمیم گیری كنند، در این پژوهش به عنوان استفاده كننده از صورتهای مالی محسوب می‌شوند كه در زیر به اختصار بیان می شوند:
سرمایه گذاران از لحاظ نوع مالكیت و هدف های سرمایه گذاری به دو گروه عمده زیر طبقه بندی می شوند:
بخش عمومی: دولت و سایر نهادهای بخش عمومی بعنوان صاحب سرمایه یا سرمایه گذار در واحدهای انتفاعی اعم از آنكه تمام یا بخشی از سرمایه آنها را بطور مستقیم یا غیرمستقیم در مالكیت داشته باشند، ضمن توجه به سودآوری، عمدتاً و حسب مورد، هدفهائی چون ایجاد و كنترل تأسیسات و صنایع استراتژیك و زیربنایی، رشد و توسعه اقتصادی، حفظ و ایجاد اشتغال ، توسعه ناحیه ای و رفاه اجتماعی، ایجاد تعادل در بازار و ثبات نسبی قیمتها، دستیابی به تكنولوژی جدید و ایجاد صنایع پیشگام و توزیع در بازار و ثبات نسبی قیمت ها، دستیابی به تكنولوژی جدید و ایجاد صنایع پیشگام و توزیع عادلانه امكانات را دنبال می كنند. این هدفها معمولاً بر تصمیمات كارگزاران دولت و سایر نهادهای بخش عمومی، در مجامع عمومی و مراجع تصمیم گیرنده واحدهای انتفاعی اعم از آنكه عمومی یا خصوصی تلقی شوند همواره موثر و گاه مسلط است.
بخش خصوصی: صاحبان موسسات انفرادی انتفاعی، شركای شركتهای غیر سهامی ،و موسسات انتفاعی غیر تجاری، سهامداران شركتهای سهامی عام یا خاص اعم از آنكه تمام یا قسمت عمده ای از سرمایه متعلق به بخش خصوصی باشد، اساساً هدف نهائی چون تحصیل و توزیع سود، حفظ اصل سرمایه، افزایش ارزش سرمایه گذاری، بقاء موسسه و امكان گسترش دامنه فعالیت آن را در آینده دنبال می كنند. این هدفها غالباً بر تصمیمات سرمایه گذاران خصوصی و یا نمایندگان آنها در اركان و مجامع عمومی واحدهای انتفاعی مسلط است.
موسساتی نظیر شركتهای سرمایه گذاری، صندوق های بازنشستگی و پس انداز، شركتهای بیمه و سایر اشخاص حقوقی یا حقیقی كه به سرمایه گذاری در اوراق بهادار می پردازند برای تصمیم گیری نسبت به معاملات اوراق بهادار نیازمند به كسب اطلاعات مالی از واحدهای انتفاعی صادر كننده ، اوراق بهادار هستند.
این متن فقط قسمتی از بررسی تأثیر گزارشگری مالی تحت وب بر ویژگی‌های كیفی اطلاعات حسابداری می باشد
جهت دریافت کل متن ، لطفا آن را خریداری نمایید
قیمت فایل فقط 5,900 تومان
برچسب ها : بررسی تأثیر گزارشگری مالی تحت وب بر ویژگی‌های كیفی اطلاعات حسابداری , اطلاعات حسابداری , گزارشگری مالی , وب , دانلود بررسی تأثیر گزارشگری مالی تحت وب بر ویژگی‌های كیفی اطلاعات حسابداری
